Doğuşlar 1

Ben neyleyim acep, gönül, seninle…Denizler dururken akarsın göle;Eğer damla, tevhid etse yaşıyor,İçinde hayatlar hep güle güle. Gönül! senin arzu ile emelin,Uyanmazsan bunlar senin ecelin;Bir taraftan Hakkı tevhid edersin,Bir taraftan kesret gösterir hâlin. Kulağın, duymıya olmuştur delik:Tevhid pazarında olmaz ikilik,Hareket etmeğe, bilsen âcizsin,Sen seni yok eyle, bilinsin Mâlik. Uyan, senin bilgin […]

Her yanı etmiş ihata,Görünmez, olursa hatâ:İblis’in sözüne uydu,Tardedildi Âdem Ata. Hamdülillâh, biz uymayız,Bu aşkı elden koymayız. Dostun sadasından başka,Âşıkız, kelâm duymayız. İşitiriz doya doya,Suç işlemek, geldi haya,Biz güneşi canda bulduk,Gecemiz yok, bakmak (1) aya. Zıyaya kalmaz ihtiyaç,Kanaattan giyindik taç;O ziya atsa kıvılcım,Aşk derdine olur ilâç. Devâ yoktur ondan başka,Canımızı verdik […]

Gül açmış oymak oymak,Olmaz bu hâle doymak…Mevlâ yüzünü açtı,Gözlerini aç da bak. Her yana vurdu aksi,Ordan geliyor sesi;Dört nesneden yapılmış,O bülbülün kafesi. İşitsen, gelir ceryan,Görürsen, olunğ (1) hayran…Bu (Emre) nin dilindenNeler söyledi Rahman… Karar eylemiş o Yâr,Kendinden geçen duyar;Söyliyen, duyan kendi,Nasıl işitsin ağyar… Duymıyanlara hayif…Bu kadar olur tarif…(Emre) söyler, işitmez,Anca […]

Deniz dibi tekneli,Dibine gül ekmeli;Gülü koklamak için,Biraz zahmet çekmeli. Ekilir, olur fidan,Alır kokular Sultan;Eğer ölü koklasa,Bulur ölümsüz bir can. Seyreder: evvel, âhir,Bilinir bâtın, zâhir;Bu haller hep ehline,Zehir değil, penzehir. Bu gülün rengi solmaz,Dökülüp toprak olmaz;Kim rengini görürse,Kendinden eser kalmaz. Hayatı olur tebdil,Öğrenir bilinmez dil,Zatı her şeye benzer,Fakat birisi değil. Görende […]

Bu dünyanın derde karışık gamı,Mevlâdan getirmez oldu ilhamı;Ey Cânânım, bu ne haldir, bilinmez.Sen beni al, kabul eyle ricamı. Bu viran dünya da gamla yuğrulmuş,Dört tarafı dahi böyle kurulmuş,Bu ne hikmet, yine tatlı görünür,İbretle bak, zehri geliyor çok hoş. Dokunursan alır, seni de tutar,Yılan gibi doğurur, tekrar yutar;Kulağını açan, duyar her […]

Yakıyorsun sen her an,Külde olur mu duman…Kuyuda bırakmadı,Mısır’a giden kervan. Siper eyledi kuyu,Nafaka verdi suyu,Varıp sultan eyledi,Aldı, Yusuf’un huyu. Mekânı oldu sultan,Evvel vardığı: zindan;Gözlerine âşıktır,Sadasını duyan can. Yürüdü aşk ilinden,Aldı kokan gülünden;Âmâ şifa bulmaz mıİşitirse, dilinden… Gören, edemez inkâr,Görmezse durmaz arar;Kimisi ihya olur,Kimi de görür zarar. Durmadan yağar yağmur,Varır, deryada […]

Her işlere sensin muhtar,Biliriz ki sensin Gaffar;Bu benlikle neyliyelim…Sen affeyle, sensin Settar. Suç, yüzleri etti kara,İlân etti bu diyara;Eğer affın olmasaydı,Bizler kaçardık dağlara. Af ile dolu hazine,Kapağını açtı yine;Her yanında biz döneriz,Bin dokuzyüz elli, sene. Bu kadar eyledin himmet,Kapağı, oldu merhamet;Afdır anca (1) güvencimiz,Sultanlara budur âdet. Kapağında vardır uğur,Aşkın gelse […]

Hidayet etse köre,Yok olur göre göre;Dostu görmek istiyen,Canını bedel vere. Bırakmamalı evvel,Odur (görgü) ye bedel; (1)Her gözleri kapıyan,Akıldan doğan emel. Mâni olandır: hicap;Yetişilmiyen serap…O perdeler yanmadanGörünür mü âfitap… Bunlar arada perde,Göze görünen: gövde;Aynelyakin seyreden,Kimseye demez: nerde? Musa’dır buna misal,İstedi etmek visal;Görmez, tarif ederdi,Sanki olmuştu dellâl. Ahmette buldu hitam,Görür, alırdı ilham;Onun […]

Senin için etmeden ah,Kimseler bulmadı felâh;Ey Cânânım, aşk derdine,Şifa bulmaz zâhir cerrah. O aşkın ilâcı, kandan…Sana âşık olan candan,Halil gibi yanmayınca,İmkân mıdır olmak handan… Yanmalıdır dura dura,Çıkmak lâzım oldu Tûr’a;Muhammede ne eyledi,İçinde durduğu Hırâ… Süregelmiştir ezelî,Böyle söyler Hakkın dili;Yaradan! seni görmeğe,Nice kale yıktı Ali… Bak nasıl yanıyor (Emre)…Senden seni göre […]

Bin dokuzyüz otuz üç,Okuyna, değil güç;Halil, dârülbakayaBu tarihte etti göç. (1) (1) Büyük Mutasavvıf Halil Develioğlu’nun mezar taşına yazılmak üzere doğmuştur. 29.1.950

Bu insan varlığı, yokluktan çıkar,Bir zaman görünür, yokluğa akar;Elvan elvan açar, bir gün yok olur,İkrah edilecek olur da kokar. Eğer olmasaydı bu zalim gaflet,Herkesler görür de ederdi hayret;Bazısı uyanıp seyran ediyor,Onlar bu cifeden kaçmıya gayret. Bu hali söylüyor dillerden sözler,Acep neden duymak (1) bu hali bizler?Böyle karar etmiş bizi Yaradan:Mühürlenmiş, […]

Eğri olanlarda, derler, olmaz tok,Doğru olanların aç kalanı yok;Her ağızdan denir bu darbımesel,Âyete benziyor, böyle kelâm çok. Eken ektiğini biçer, dediler,İyilik, kötülük geçer, dediler;Zengin ile fakir, birgün, bu elden,Zamanı gelirse göçer, dediler. İkisi bir olur vardığı yerde,Orada ref’olur tutulan perde;Bu ne hikmet Yarab, akıllar ermez,Kimse çare bulmaz söylenen derde. Bu […]

Gelip geçen hali unutmaz insan,Bir zaman toplanır, edilir harman;Bu ağızdan çıkan sadayı işit,Bazısı ihsandır, bazısı hicran. Yapılan haller de çıkmaz hatırdan,Bazıları olur dertlere derman;Gönül dedikleri ne kadar büyük…Aldığını almaz başka bir umman. Ona âgâh olmak, değildir ucuz,Huda demiş: gönül, bir levhi mahfuz…Anlamıyana söz, geliyor küfür,Her yemeğin tadı değil midir tuz? […]

Aşktır bizim illetimiz,Gönlümüzde cennetimiz;Dünya malına bedeldir,Görünüşte zilletimiz; Yokluktandır hazinemiz,Yok olunca bitiştik biz;İçme ile tükenir miBahri Muhit, Kara Deniz… Ecdadımızdandır miras,Bozuk değil, gayetle has;Altındandır bu gönlümüz, Parlak olmuş, tutar mı pas… Dünyanın ehli geçemez,İllerimize göçemez;Bir yudumu bin can değer,Kendi canından geçemez. Susazır da içer kanı, (1)Kendine düşmandır canı;Söylenirse söz kâr etmez,Durmadan […]

Her tarafta sensin, görmüyor gözler,Yurdunu bilmiyen, semadan gözler;Çok dillerden bülbül olup ötersin,Cennetten koğduran, bu tatlı sözler. Bazısına dersin: cemalime bak!Bazısına dersin: günahtır, yasak!Bazısına İblis olur, görünün,Bazısına dersin: her sıfatım hak. Kulların neylesin, kolay çıkılmaz,Yüzlerin ateştir, dönüp bakılmaz;Derya benim! deyi davet edersin, Erciyes dağısın, kolay akılmaz. Biliriz, bozulmaz, budur usulün,Acep ne […]

Nene der ki: söylesen de ben yazsam… (1)Ben neyleyim, yine geldi, bastı gam…İhtiyaç mı olur âşık olana…Vasıtaya lüzum yok, geldi ilham. Ayrı olanlara lâzım Cebrail…Vasıtaya lüzum yok, ayrı değil;Tâ ezelden zatında gaiboldum,Birleşmiştir, ayrılmak, olmaz kabil. Zatında mahvolan hiç bilmez sıfat,Sıfat bilenlere olur mu necat…Çok şükür ki diyen, duyan bir oldu,İki […]

Dost bilinmez, bu zevka dalmayınca,Bir bilenden izini almayınca;Aynelyakîn o yüz seyredilir mi,Tefekkür deryasına dalmayınca… Bu yollarda dersin başı: tefekkür…Bu söz şeriatta oluyor küfür;Üç yerinden çözülmeden duyulmaz,Tâ ezelden Hakkın bastığı mühür. Çözülür mü acıya dayanmadan…Bu benlikler ateşlere yanmadan,Bu âlemi nasıl seyretsin gafil,Âşık olup uykudan uyanmadan… Neyliyelim, böyle edilmiş karar…Gösteririz, o, devre […]

Her gördüğünden sen aldın mı ibret?Almazsan, olursun Dostuna hasret;Bak, bu hayâlâta sakın güvenme,Gördüklerin gibi olursun ceset. Gafil olanlara karışma sakın,Bilmiyen uzaktır, bilenler yakın;Herkeslerin bütün yapıp ettiği,Gayrinin değildir, emridir Hakkın. Geleni, gideni eyleme hesap,Seni halkedenden daim al hitap;Bu ehli gafletler eğer olmasa,Bu nukuş-u âlem hep olur harap. Bunlar bilmiyerek ediyor imar,Yaradan […]

Kimi Dostu arar, kimisi Hicaz,Kimi fani olur, kimi bulamaz;Eğer varıp tarif edersek ona,Dinler de anlamaz, eder itiraz. Aslını göstersek, değil, der, vildan,Huri, gılman görse, o durur divan!Durmadan kocarsın, aslına ulaş,İbret ile seyret, uyan ey civan! Her neye verirsen burada meyil,Sevdiğin, oluyor, gözüne hail;Uzatma parmağı, ateştir, yakar,Bütün Yaradanın, kimsenin değil. Benim! […]

(Emre)! bunlar gibi sen de sıbyandın,Bir anadan doğdun, hem de üryandın;Nice devir geçtin, geldin âleme,İkinci doğuşta tekrar uyandın. Sakın gafil olup bir daha dalma,Kervan gelir, geçer, uyuyup kalma;Bu yolların geri dönüşü olmaz,Issız bucaklara bakıp da dalma. Sen giden kervana yürü de ulaş,Arkana bak, nice dökülmüştür baş…Yetiş, aslın seni çağırmış iken,Geride […]

Hiç kimsenin uymaz içi dışına,Acep bilen var mı, gelir başına?Durmaz hesap eder her kul boşuna,Kendini yaratan Hâlik var iken… Bütün halimize kendisi muhtar,Kulaktan duyar da gözlerden bakar…Boşboşuna insan canından korkar,Kendini yaratan Hâlik var iken… İbret ile bakıp olmalı ferah,Her kula düşmandır bu malla matah,Yazılmış, görünmez bu bahtı siyah…Kendini yaratan Hâlik […]

Görünürse kaşlarının arası,İyi olur yüreğimin yarası;Her dillerden denir, kimse bilemez,Vuslat edenlere mahsus orası. Kendisinden geçer oraya varan,Görür görmez, olur Sultan Süleyman;O yaranın bulunmuyor cerrahı,Görünüşü, âşık olana derman. Hep sakiler ordan alır şarabı,İçenlere kalkar Dostun nikabı;O bir cami, göçüp hiç harabolmaz,Dost eliyle yapılmıştır mihrabı. Hep yapılan, yıkılır da o durur,Her âşıklar […]

Bir taraftan yazar, bir yandan bozar,Bu ne hikmet Yarab, okursan, kızar;Öyle bir yaradır, cerrahı yoktur,Şifa ister isen döner de azar. Ağrısı acısı, kendi dermanı,Devâ durur iken ister hicranı;Buna tabip olan nasıl anlatsın…Göz ile dinlenir onun lisanı. Sevdiğine daim eder tekellüm,Hayat durur iken istiyor ölüm;Halini sorarsan sükût ediyor,Dünyaya hâkimdir, görünür mazlum. […]

Küre, nice hale olmuş hâmile,Zamanı gelmeden, gelir mi dile…Ananın karnında görünmez çocuk,Vakıtsız zuhura gelenler öle. Ana yürür iken gezer beraber,Zamanı gelince edemez siper;Kimi çirkin doğar, kimisi dilber,Yaradandan başka kimseler bilmez. Nice haller tarif etmiştir âyât,Şimdi muallâkta olur nakliyat,Birçok âfât oldu arzla semâvât,Yaradandan başka kimseler bilmez. Görünmüyor amma, benzer şehire,Nice varlık […]

Gördüğüm rüyayı yoran olur mu?Geçirdiğim hali soran olur mu?Senin gibi Cânân imar etmiştir,Âşıkın yaptığı viran olur mu? Kulların yaptığı saray, yıkılır,Muvakkat zamanda eseri kalır,Toprak, verdiğini geriye alır,Âşıkın yaptığı viran olur mu? Yaptığın sarayın kerpiçi Tûr’dan,İçinin suvağı, görünen nurdan,Halil, İsmaili eyledi kurban,Âşıkın yaptığı viran olur mu? Rahman olur, eğer girerse beşer,Giren, […]

Kara gece kara kalmaz,Elbet birgün atar şafak;Bütün haller zeval bulur,Anlıyanlar, etmez merak; Her gecenin sonu: sabah;Bekliyene gösterir Hak;Büyük, küçük, birleştirir,Sükût duran kara toprak; Birgün gelir, hep tükenirHem verecek, hem alacak;Kuvvet gider sahibine,Ne el tutar, ne de ayak; Uyan gözüm, sana sözümEtti lüzum, işit mutlak;Giden geri, gelmez beri,Bul cevheri, ibretle bak; […]

Dilber! sendeki kaşlar,Beni yakmıya başlar…Yolunda feda olmuş,Nice can ile başlar… Anlıyor, kurban olan,Hâline hayran olan,Varlığından vazgeçip,Soyunup üryan olan. Seninle oluyor bir,Kalmıyor başka tedbir;Âşıkların istiyor,Yüzünü aç da çevir. Seni istiyen görsün,Bekler, olmasın mahzun;(Emre), bakıp görenler,Delidir, eder düğün. 5.5.950

Bize ibret bu dünyanın her hâli,Biz gideriz, burda kalır hep malı,Beraberdir, uyanmazsak, vebâli,Âdetidir, kendisine bend eder. Teslim olma, kendisine çevirir,Bal gösterir, zehirlenmiş hap verir,Tatlı gibi görünüyor her zehir,Âdetidir, kendisine bend eder. Gafil olma, desteliyor yakanı,Yüzlerine bulaştırır pis kanı,Dünya, sevmez ibret ile bakanı,Âdetidir, kendisine bend eder. Uyan da bak, belâsından geri […]

Ey Yaradan! bu ne hikmet…Bütün âlem eder hizmet;Birçokları eder isyan,Döner, senden ister himmet. Birçokları senden gafil,Fakat senden ayrı değil,Cirmi olsa bir karınca,Eğer olsa büyük bir fil. (1) Ayrılığıdır bir idrâk, (2)Karışmıştır yerle eflâk;Hayatları bütün sensin,Çıkar isen, olurlar hâk. Ayrı gösteren, bu beden…Biz biliriz, Muhitsin sen,Orta yerde kimseler yok,Her tarafta sensin […]

Bir kimsenin hâli tutar mı karar…Durmadan devreder, aslını arar;Devir ileridir, dönemez tekrar,Daim ileridir, geriye dönmez. Günü, ayı, yılı durmaz, yaşarsın,Düşman kovar gibi daim kaçarsın,Hayat yollarını bilmez, nâçarsın,Daim ileridir, geriye dönmez. Gösterir her zerre bak bu eseri,Bir kimseler durmaz, gider ileri,Nihayet vatanı kendi mezeri…Daim ileridir, geriye dönmez. Tabiat, durmadan çok ağaç […]

Sensin Havvâ, sensin Âdem.Yaralara olan merhem,Sensin Arap, sensin Acem.Eğer seni unutursan. Bil, sensin (mührü Süleyman),Bütün dertleresin derman,Hareket eyliyene can,Eğer seni unutursan. Anla, sensin Nuh gemisi,Küreklerinin de sesi,Sur düdüğünün nefesi…Eğer seni unutursan. Sensin o Dostun Halil’i,Hızır’la İlyas’ın eli,Ateş! yakma! diyen dili,Eğer seni unutursan. Sensin Yusuf’un gözleri,Sensin Züleyha sözleri,Bütün âşıklar özleri,Eğer seni […]

Hiçbir hâl, değil boşuna,Mevlânânın gider hoşuna;Kulları gibi değildir,Kakmaz kimsenin başına. Hazinesi doludur af,Oturmuş, kendisi sarraf,Bir taraftan azap verir,Bir taraftan tutar muâf. Söyler: sen yapma bir daha! Yaklaşma, der, sen günaha;Sürer, nurdan, bize, boya,Boyanmıyalım siyaha. Her yandadır, O, görükenDiken, biçen, odur eken;Senden sana yakındır O,Bilir ona emek çeken. Emanettir, odur esas, […]

İstersen topraktan edenğ (1) tecelli,Kime görünürsen, lâl olur dili,Sevdiğinin olunğ (2) ayağı, eli,Bütün kudret, kuvvet senin değil mi? Yakın olanları alırsın teslim,Atılan, aşkına, oluyor salim,İster isen edenğ sen kalbi selim,Bütün kudret, kuvvet senin değil mi? Eğer ister isen ettirinğ (3) visal,İsa, Musa, Ahmet değil mi misal?Sana yaklaşana ne eyler Deccal?..Bütün […]

Nice devirler geçerek,Kâh konarak, kâh göçerek,Görünmez bir yere vardık,Akan sulardan içerek, Ne olduk… biz varır varmaz,Kapısını açtı Hicaz;O içeri girenler hep,Bakarak kılarlar namaz. Okuyorlar, sanki bülbül…Nefesleri sanki bir gül…Rızâlillâh olan istek,Şüphesiz, olmuştur kabul. Halleri: iman-ı kâmil;Anlaşılmaz, ayrı bir dil…Her köşede bir melek var:İsrafil, Mikâil, Cibril. Onlara ederler hizmet,Dördü ediyor itaat;Gökten […]

Can, bahası; değil ucuz…Kolay anlaşılmaz rumuz…Her taraflar zindan olsa,Tenvir edildi yurdumuz. Seyret, güneş yere indi,Yıkıldı karanlık bendi;Konuştuğumuz: kuş dili…Millet, büyüğü öğrendi. Şükür, nasibetti Mevlâ,Orayı etti istilâ;İsteriz ki bu tenvirat,Buradan Küre’yi ala. Bu söylenen, değil boşa,Yürüdü, yetişti başa;Yeni kurulan idare! (1)Sağlam kuruldun, sen yaşa! İlâhî haller karışık,Her taraf ile barışık;Âdettir, karanlığı […]

Eğer dersen: Hakka kulum!O seni eylemez mahrum;Kulağın açıldı ise;(Elhasedü minel mahrum.) Gönül! âşık isen Hakka,Gözlerini dik toprağa;Seni alıp götürecek,Bir zerre var ise seha. Sahî ol, olursun sultan,Bahil olan, Hakka düşman;Muhammed dilinden demiş,İşitenlere o Rahman. Bu dünya bir yola benzer,Her gelenler gider, gezer;Sen bu felekkiyyata bak:Görünen boşlukta yüzer. Her dönen, tutmuş […]

Bir yere uğradı yolum,Ordan geçen, olur mazlum;Sonunu bulan, dirilir,Adım atan, olmaz mahrum. Yürüyen, dönmez geriye,Hamdülillâh! diye diye;Gidenler, yoklukla gider,Boynunu da eğe eğe. Eğer olursa bir varlık,Yol, olur ona karanlık;Benlik olana kapalı,Kapı, yok olana açık. İbretle bak semavata,Her varlığı diri tuta;Ne siper var, ne istinad,Yaşıyorlar yata yata. Muvazenesi, dönerek;Döndürüyor daim felek;Sen […]

Hazinedir bu beden,Görür, canı terkeden;Her zerre yol gösterir,Bilir, o yola giden. Kalmadı senden başka,Yürür âşıklar Hakka;Kıyamet ona derler:Âlem ayağa kalka. Anlayış, ola tebdil,Öğrenile hep bu dil;Hareket eden ziruh,Bu halden ayrı değil. Tahrik eyliyen nefes,İşitilen bütün ses,Hepisi kendisinden…Anlıyan, eder heves. Kim âşık olur ona,Seyreder kana kana;Bu vahdet deryasında (Emre) olmuştur (fenâ) […]

Bu dünyanın çarhı döner her zaman,Böyle gelir, geçer görünen devran;Yedi tane başlı ejderhadır bu…Gıdası: üstünde yaşıyan insan. Bütün görünüşü kendi doğurur,Çamuru kendinden; Huda yuğurur;Bir avuç toprağa üç kuvvet verir,Kan edip de emer, o, tekrar kurur. Benim! deme, bağlar görünen âlem,Uçmak gibi durur, sen bil cehennem;Geçtiğin yolları unutmak gerek,Geri kaldı diye […]